Fragoun(-de-Valdieri)
Potentilla valderia
Rosaceae
Nom en français : Potentille de Valdieri.
Descripcioun :Aquéu fragoun, emé si fueio quouro verdo, quouro argentado, douno d'èr à-n-uno pato-de-lioun (Alchemilla). Pamens fau bèn regarda la flour que ié sèmblo pas. Trachis en auto mountagno dins li fendasclo de roucas e li pelouso roucaiouso ounte ié flouris l'estiéu. Se rescontro soulamen dins lis Aup marino e èi "remplaça" pèr soun cousin, lou fragoun-de-nèu, Alchemilla nivalis, dins lis Aup interno. Lou fragoun-de-nèu èi bourrihu au contro dóu fragoun-de-Valdieri qu'èi sedous (péu contro la fueio). Coumpara emé lou fragoun-de-nèu. La planto èi marcado sus listo roujo categourìo LC, valènt à dire soucit minour.
Usanço :Counneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1600 à 2600 m
Aparado : Noun
Remarco : Endemico Aup marino
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Aupènco
Ref. sc. : Potentilla valderia L., 1753
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753